હીમોફીલિયા દિવસ | Haemophilia Day

હીમોફીલિયા દિવસ

→ હીમોફિલિયા લોહીનો વારસાગત રોગ છે. જેમાં લોહી ગંઠાવાની પ્રક્રિયામાં ખામીયુક્ત હોય છે.

→ વિશ્વભરમાં 17 એપ્રિલના રોજ હીમોફીલિયા દિવસ (World Hemophilia Day) ઉજવવામાં આવે છે.

→ વિશ્વભરમાં દર વર્ષની સત્તરમી એપ્રિલ ના દિવસે હિમિફિલિયા નામના રોગ પ્રત્યે જનમાનસમાં જાગૃતિ જગાડવાના હેતુથી મનાવવામાં આવે છે.

→ આ દિવસને ઉજવવાની શરૂઆત વર્ષ 1989માં કરાઈ હતી. ત્યારથી આ દિવસ દર વર્ષે ‘વર્લ્ડ ફેડરેશન ઓફ હીમોફીલિયા’ ના સંસ્થાપક ફ્રેંક શ્નાબેલના જન્મદિવસ એટલે કે 17 એપ્રિલના રોજ ઉજવવામાં આવે છે.

→ હિમોફિલિયા એક જેનેટિક ડિસઓર્ડર છે. તે વારસાગત કારણોસર થાય છે. સામાન્ય રીતે મધ્યમ વય અને વૃદ્ધ લોકોને આ બીમારી વધુ અસર કરે છે. માણસના જીનમાં ફેરફારને કારણે લોહીના ગંઠાઈ જવા માટે જરૂરી પ્રોટીન મળતું નથી અને હિમોફિલિયાની સમસ્યા સર્જાય છે. જો કોઈ વ્યક્તિનો હિમોફિલિયાનો પરંપરાગત ઇતિહાસ હોય, તો તેને આ સમસ્યા થવાનું જોખમ વધુ હોય છે. જો આ રોગને સમયસર સારવાર કરવામાં આવે, તો તે ઘણી હદ સુધી તેને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે.

→ હિમોફિલિયા એ એક આનુવંશિક રોગ છે જેમાં લોહીની ગંઠાઈ જવાની ક્ષમતા ગંભીર રીતે ઘટી જાય છે, જેથી નાની ઈજા પણ ગંભીર રક્તસ્ત્રાવનું કારણ બની શકે છે. તેમાં સામેલ આનુવંશિકતાને કારણે, સ્ત્રીઓ કરતાં પુરુષો હિમોફિલિયા માટે વધુ સેન્સિટિવ હોય છે. હિમોફિલિયા X રંગસૂત્રમાં ખામીને કારણે થાય છે.

→ બ્રિટનની રાણી વિક્ટોરિયા (1819-1901) હિમોફિલિયાની વિશ્વની સૌથી વધુ જાણીતી વાહક છે. તેના કારણે, આ સ્થિતિ યુરોપિયન શાહી પરિવારોમાં ફેલાયેલી છે, તેથી જ હિમોફિલિયાને એક સમયે “શાહી રોગ” તરીકે ઓળખવામાં આવતો હતો.

→ હિમોફિલિયા A અને હિમોફિલિયા B એ હિમોફિલિયાના પ્રકાર છે.

→ હિમોફિલિયા A એ હિમોફિલિયાનો સૌથી સામાન્ય પ્રકાર છે, તેમાં લોહી ગંઠાવાની પ્રક્રિયા માટે જરૂરી ‘ફેક્ટર 8’ ની ઉણપ છે.

→ હિમોફિલિયા B : લોહી ગંઠાવા માટે જરૂરી ‘ફેક્ટર 9’ ની ઉણપ છે.

→ હિમોફિલિયાના દર્દીઓને ઘૂંટણ, પગની ઘૂંટી અને શરીરના અન્ય ભાગો જેવા સાંધામાં ગંભીર રક્તસ્રાવ થાય છે અને રક્ત કોશિકાઓ પર ઊંડી અસર થાય છે.

થીમ

→ 2024ની થીમ: “Equitable access for all: recognizing all bleeding disorders”.

→ 2023ની થીમ : “Access for All: Prevention of bleeds as the global standard of care” (ઍક્સેસ ફોર ઓલ : પ્રિવેન્શન ઓફ બ્લીડ એઝ ધ ગ્લોબલ સ્ટાન્ડર્ડ ઓફ કેર) છે.

ઉપાય

→ આ રોગને રોકવા માટે સારવાર ઉપલબ્ધ છે. આરોગ્ય નિષ્ણાતો માને છે કે વિટામિન B6 અને B12 RBC (લાલ રક્તકણો) ના ઉત્પાદનમાં મદદ કરે છે. વિટામિન સી લોહીની રચનાની પ્રક્રિયામાં સુધારો કરે છે.

→ કોલેજન પ્રક્રિયાનો ઉપયોગ લોહીના ગંઠાઈ જવા માટે પણ થાય છે (વર્લ્ડ હિમોફિલિયા ડે ટ્રીટમેન્ટ). કોલેજન પ્રક્રિયાને કારણે હિમોફિલિક દર્દીઓમાં સ્થિતિ ઓછી ગંભીર હોઈ શકે છે. તેથી, જો તમને આ રોગ છે, તો તમે પૌષ્ટિક આહાર દ્વારા વિટામિન સી, વિટામિન બી6 અને વિટામિન બી12 ની સંતુલિત માત્રામાં સેવન કરી શકો છો.

Facebook Page માં જોડાવવા માટે અહીં ક્લિક કરો