→ વાઇકોમ સત્યાગ્રહ, એ ૩૦ માર્ચ, ૧૯૨૪થી ૨૩ નવેમ્બર, ૧૯૨૫ સુધી, ત્રાવણકોર સામ્રાજ્યમાં આવેલા વાઇકોમ મંદિરના પ્રતિબંધિત જાહેર વાતાવરણમાં પ્રવેશ માટે અહિંસક આંદોલન હતું. ત્રાવણકોરનું રાજ્ય તેની કઠોર અને દમનકારી જાતિ પ્રણાલી માટે જાણીતું હતું.
→ સ્થાન: વાઈકોમ, પ્રાવણકોર (હાલનું કેરળ)
→ કારણ: મંદિર પ્રવેશમાં અસ્પૃશ્યતા અને ભેદભાવ સામે સામાજિક ચળવળ.
→ સ્થિતિ: નીચલી જાતિના લોકોને માત્ર મંદિરોમાં જ નહીં, પણ મંદિરની આસપાસના રસ્તાઓનો ઉપયોગ કરવાની પણ મનાઈ હતી.
મુખ્ય નેતાઓ
→ કે. કેલાપ્પન: કેરળના ગાંધી તરીકે જાણીતા; પ્રારંભિક વિરોધનું નેતૃત્વ કર્યું.
→ ટી.કે. માધવન: અખિલ ભારતીય કોંગ્રેસ સમિતિમાં મુદ્દો ઉઠાવ્યો.
→ પેરિયાર ઉ.વ. રામાસામી: સત્યાગ્રહને ટેકો આપ્યો અને તેનું નેતૃત્વ કર્યું, 'વાઈકોમના હીરો'નું બિરુદ મેળવ્યું.
→ મહાત્મા ગાંધી: અહિંસક અભિગમ સુનિશ્ચિત કરીને ચળવળને વાટાઘાટો અને માર્ગદર્શન આપ્યું.
ઘટનાઓ
→ શરૂઆત: 30 માર્ચ, 1924ના રોજ, ત્રણ સ્વયંસેવકો (નાયર, એઝાવા અને પુલયા સમુદાયો) પ્રતિબંધિત રસ્તાઓ પર ચાલ્યા અને તેમની ધરપકડ કરવામાં આવી.
→ રોજબરોજના વિરોધઃ જાહેર રસ્તાઓનો ઉપયોગ કરવાનો અધિકાર દર્શાવવા માટે પ્રતિબંધિત વિસ્તારમાં દૈનિક સત્યાગ્રહીઓને બેચમાં મોકલવામાં આવે છે.
→ મહિલાઓની ભૂમિકા: નાગમમાઈ (પેરિયારની પત્ની) અને કન્નમ્મલ દ્વારા નોંધપાત્ર ભાગીદારી.
પરિણામ
→ આંશિક સફળતા: વૈકોમ મંદિરની આસપાસના રસ્તાઓ બધા માટે ખોલવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ મંદિરમાં પ્રવેશના અધિકારો આપવામાં આવ્યા ન હતા.
→ મંદિર પ્રવેશની ઘોષણા (1936): પાછળથી, ત્રાવણકોર મહારાજાએ ઘોષણા બહાર પાડી, નીચલી જાતિઓને મંદિરોમાં પ્રવેશવાની મંજૂરી આપી.
મહત્વ
→ સામાજિક અસર: સામાજિક ન્યાય માટે સીમાચિહ્નરૂપ સંઘર્ષ, જાતિ આધારિત ભેદભાવને દૂર કરવામાં મદદ કરી.
0 Comments
Any suggestions, Please comment Below 👇