સ્કંદગુપ્ત | Skand Gupta

સ્કંદગુપ્ત (ઈ.સ, 455 થી ઈ.સ. 467)

---

→ ઉપાધિ

---

→ શક્રોપમ (કહૌમ સ્તંભલેખમાં)

→ શ્રીપરીક્ષિપ્તવૃક્ષા (જૂનાગઢ અભિલેખમાં)

---

→ જૂનાગઢ અભિલેખમાંથી જાણવા મળે છે કે ગિરનારનના પ્રશાસક ચક્રપાલિત (પર્ણદત્તના પુત્ર) એ સુદર્શન સરોવરનો જીર્ણોદ્વાર કરાવ્યો હતો.

---

હૂણો (મલેચ્છો)નું આક્રમણ

→ સ્કંદગુપ્તના એરણના અભિલેખ (ગાઝીપુર) હુણોના આક્રમણની માહિતી આપે છે.

→ તેના સમયમાં ભારતમાં વાયવ્ય સરહદે હૂણોનો ભય ઊભો થયો હતો.

→ સ્કંદગુપ્તે હૂણોને હરાવ્યા બાદ ભીતરીમાં એક વિષ્ણુ મંદિર અને સ્તંભલેખ.

→ ભીતરી અભિલેખ મુજબ એને “વિક્રમાદિત્ય” ની ઉપાધિ ધારણ કરી હતી.

---

અભિલેખ

→ જૂનાગઢમાંથી તેનો શૈલ્યલેખ મળી આવ્યો.

→ તેમાં સ્કંદગુપ્તના સુબા પર્ણદત્તે સુદર્શન તળાવ ફરી બંધાવ્યાનો ઉલ્લેખ છે.

→ જૂનાગઢનાં શૈલલેખથી સાબિત થાય છે કે તે પ્રજાપાલક રાજવી હતો.

→ સ્કંદગુપ્ત પરમભાગવત હતો.

→ તેનું અવાસન ઈ.સ. 467 માં થયું હતું.

---

→ ઈતિહાસમાં સ્કંદગુપ્ત બાદ ગુપ્ત વંશના વારસદારોને ગૌણગુપ્તો કહે છે.

→ સ્કંદગુપ્તના અનુગામી ગૌણગુપ્ત રાજાઓમાં બુદ્ધગુપ્ત, વેનગુપ્ત, ભાનુગુપ્ત, નરસિંહગુપ્ત, બાલાદિત્ય, કુમારગુપ્ત બીજો અને અંતે વિષ્ણુગુપ્તનો સમાવેશ થાય છે.

→ સુરાષ્ટ્રના શાસન માટે સ્કંદગુપ્તે પર્ણદત્તની નિમણૂંક કરી હતી.

Facebook Page માં જોડાવવા માટે અહીં ક્લિક કરો

→ પર્ણદત્તે ગીરીનગરની રક્ષા માટે પોતાના પુત્ર ચક્રપાલિતને નિમ્યો.

→ જ્યારે ઈ.સ. 455માં વર્ષાઋતુમાં અતિવૃષ્ટિ થતાં સુદર્શન તળાવનો બંધ તૂટી ગયો અને સુદર્શન તળાવ રહ્યું નહીં.

→ આવા સમયે ચક્રપાલિતે તે તળાવનું સમારકામ કરાવ્યું અને જળાશયને ફરીથી સુદર્શન બનાવ્યું.

→ સ્કંદગુપ્ત પછીના શાસકો અગાઉના શક્તિશાળી શાસકો જેવા શાસનકર્તા ન હોવાને કારણે (ઈ.સ. 550 સુધીમાં) ભારતમાં ગુપ્ત સામ્રાજયનું પતન થયું.

→ સ્કંદગુપ્ત ગુપ્ત વંશનો સૌથી છેલ્લો મહાન રાજા હતો.

Telegram Channel માં જોડાવવા માટે અહીં ક્લિક કરો