ધોરણ - 12 પાઠ્યપુસ્તક આધારિત શબ્દ સમજૂતી ભાગ

ધોરણ - 12 પાઠ્યપુસ્તક આધારિત શબ્દ સમજૂતી ભાગ - 2

Pargi Digvijay Sunday, January 21, 2024

ધોરણ - 12 પાઠ્યપુસ્તક આધારિત શબ્દ સમજૂતી

→ જોગંધર : જોગીન્દ્ર /યોગીન્દ્ર	→ નમણું : સુંદર
→ ઓઘ : પૂર	→ કોડભરી : આશાભરી
→ સામૈયું : સ્વાગત માટે સામા જવું તે	→ ગારો : માટી
→ ઓઘ : પૂર	→ કોડભરી : આશાભરી
→ સરવાણી : ઝરો	→ ચેહ ચિતા
→ જાજવલ્યમાન :તેજસ્વી	→ ડમણી ડમણિયું, સાદું ગાડું
→ ભયશૂન્ય : નિર્ભય	→ વસુધા : પૃથ્વી
→ રૂંધાયા વિના : અટકયા વિના	→ ઉન્નત : ઊંચું
→ તુચ્છ : સામાન્ય	→ ગ્રસવું : પકડવું
→ પૌરૂષ : પરાક્રમ	→ નિર્દય : દયા વિનાનું
→ શિર : મસ્તક	→ અવિચ્છિન્ન : અલગ નહીં તેવું
→ સન્નાટો : શાંતિ નીરવતા (અહીં) સ્તબ્ધતા	→ ફિનિક્સ : એ નામનું એક કાલ્પનિક પક્ષી જે મૃત્યુ બાદ રાખમાંથી પુનર્જીવિત થાય છે તેવું કહેવાય છે
→ દંતકથા : મુખપરંપરાથી ચાલી આવતી વાર્તા	→ કલેવર : ખોળિયું, શરીર
→ ફૉબિયા એક મનોવિકાર, વધુ પડતી બીક	→ મૂર્ધન્ય : :મૂર્ધ સ્થાનથી ઉચ્ચારતું, માથાને લગતું (અહીં) મુખ્ય
→ જાતક : જન્માક્ષર, જન્મકુંડળી, ભગવાન બુદ્ધના પૂર્વજન્મની કથા. અહીં તુચ્છ, સામાન્ય	→ ડિસ્ટિંક્શન : ભેદ, તફાવત (અહીં) અલગ પાડનાર વસ્તું, 70 કે તે કરતાં વધુ ગુણાંકન
→ પ્રજ્ઞા : બુદ્ધિ, ડહાપણ, સમજણ	→ ભોર : સવાર
→ મિજબાની : આનંદ સાથે લેવાતું ભોજન	→ અમાનુષી : જંગલી ક્રૂર
→ પહેરેગીર : ચોકીદાર	→ દિગ્મૂઢ : આશ્ચર્યચકિત
→ ધિક્કાર : તિરસ્કાર	→ મુત્સદી : રાજદ્વારી પુરુષ
→ પરિષદ : સભા	→ દેહયષ્ટિ : સુંદર સુકોમળ સપ્રમાણ દેહ
→ નિરીક્ષણ : ધ્યાનથી જોવું	→ પરીક્ષણ : તપાસ
→ સાંપ્રત : વર્તમાન	→ દારૂણ : ભયંકર
→ જડબાતોડ : સચોટ	→ સમતા : સમાનતા
→ બંધુતા : ભાઈચારો	→ નિર્ભીક : ભય વિના
→ સુચારુ : સારું	→ પ્રખર : સખત, ઉગ્ર
→ અપાર : પાર વિનાનું, પુષ્કળ	→ હિમાયતી : આગ્રહ રાખનાર
→ બહિષ્કૃત : તિરસ્કાર પામેલું	→ આંગતુક : નવું આવનારું
→ ઉપકૃત : આભારવશ	→ સ્વાવલંબન : પોતાનું કામ પોતાની જાતે જ કરે તે
→ સ્વાભિમાન : આત્મગૌરવ	→ સમરસતા : જીવમાત્ર પ્રત્યે એકાત્મક્તા, સરખાપણું
→ માગી-ત્રાગી : માગી માગીને, અત્યંત આજીજીપૂર્વક, કાલાવાલા કરીને, ભીખ માગીને	→ કોડી : એક નાનામાં નાનું જૂનું ચલણ અહીં પાઈ કે પૈસો
→ આંબું : પહોંચું	→ કમખો : કસવાળું કપડું, કસવાળી નાની ચોળી
→ મો'લાતું : મહેલો, હવેલીઓ	→ કૂબો : ઘાસપાલાથી બનાવેલું, સામાન્ય રીતે ગોળ આકારનું અને માથે ઘૂમટાકાર છાપરાવાળું ઝૂંપડું
→ અનુરુદ્ધ : અનુ + રુદ્ધ જેને રોકવામાં આવ્યો છે તેવો, જેને ભારપૂર્વક વિનંતી કરવામાં આવી છે તેવો, હાલ વપરાતો શબ્દ અનુરોધ	→ રસાકસી : ખેંચતાણ રસ્સો (દોરડું) ખેંચવાની રમત પરથી
→ દાબ્યો : ખૂબ ખાધાં	→ બિરંજ : ગળ્યો ભાત
→ કડાઈ (સં. કટાહ) : તળવાનું વાસણ, પેણી	→ પ્રવ્રજ્યા : સંન્યાસ (બૌદ્ધ ધર્મમાં)
→ અણગાર: (અનુ + અગાર) ઘર વિનાનું	→ શ્રમણ : બૌદ્ધ કે જૈન સાધુ
→ ધૂંસાંભૂંસાં : છોડાં	અનુજ્ઞા (અનુ + જ્ઞા) રજા
→ અળસાવી : ‘આળસ” ઉપરથી ક્રિયાપદ અળસાવવું, આળસમાં નાખી દેવું	→ વયસ્ય : મિત્ર:
→ રાજીપો : ખુશી (“પો” પ્રત્યય નામ બનાવે છે)	→ નાયી : વાળંદ
→ ચતુરંગિણી : ચાર અંગવાળી (હાથી, ઘોડા, રથ અને પાયદળ)	→ ઉઘરણું : ઉપર ઓઢવાનું વસ્ત્ર, ખેસ (સં. પ્રાવરણ, ઉપાવરણ)
→ અનુમોદન : ટેકો, સહાનુભૂતિપૂર્વક ખુશીનો ટેકો આપવો તે (સં. અનુ – મુદ્દ)	→ પરિચારક સેવક, નોકર (સં. પરિ+ ચર)