હડકવા | રેબિઝ | હાઈડ્રોફોબિયા | Rabies (hydrophobia)



હડકવા (રેબિઝ) (હાઈડ્રોફોબિયા)





→ આ રોગ વાઇરસથી થાય છે.

→ આ રોગ લીસ્સા વાઈરસ ટાઈપ -1 / રાબડો વાઈરસ (RNA) થી થાય છે.

→ 28 સપ્ટેમ્બરને “વર્લ્ડ રેબિઝ દિવસ” તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

→ આ વાઈરસ હડકવાગ્રસ્ત પ્રાણીની લાળ, મૂત્ર અને દૂધથી ફેયાલય છે.

→ જે પ્રાણીને હડકવાનો ચેપ લાગ્યો હોય તે સતત દોડતું હોય, તેના મોંમાથી લાળ ટપકતી હોય એન ગમે તેને કરડતું હોય છે.

→ પશુઓમાંથી મનુષ્યમાં રોગ પ્રસારિત થવાની ક્રિયાને Zoonosis કહેવામાં આવે છે.

→ આ રોગ ચેતાતંત્રને અસર કરે છે.







→ આ રોગ પ્રાણીઓમાં વિશેષ કાર્નિવોરસ એટ્લે કે માંસાહારી પ્રાણીઓ જેવા કે, કૂતરો, બિલાડી, શિયાળ વગેરેથી ફેલાય છે.

→ હડકવાની રસીની શોધ વર્ષ 1885 માં લુઈ પાશ્વરે કરી હતી.

→ આ રોગને હાઈડ્રોફોબિયા પણ કહે છે જેમાં પાણીથી ડર લાગે છે.

→ ઉદભવ અવધિ : 1 અઠવાડિયાથી 1 વર્ષ


લક્ષણો





→ ફોટોફોબિયા (પ્રકાશથી ડર)

→ ગળામાં સોજો

→ કરડેલા ભાગમાં દુ:ખાવો

→ એરોફોબિયા (હવાથી ડર)







→ તાવ ( 3 ટી 4 દિવસ)

→ માથું દુખવું

→ બેચેની

→ પાણીથી ડર લાગવો

→ ગંભીર લકવો થવો


સારવાર





→ એન્ટિરેબિઝ સિરમ (ઈંજેકશન)

→ એન્ટિ રેબિઝ વેક્સિન (ARV)

→ પશુનું દૂધ ગરમ કરીને ખોરાક તરીકે ઉપયોગ કરવો

→ ઘાને સાફ કરવા માટે ઈથર આલ્કોહોલ (40 થી 70%), ટીંક્ચર આયોડિન કે પાણીમાં આયોડિન (0.01%)કે પોવિડોન આયોડિન લગાવવું જોઈએ.

→ રેબિઝ Ig (HRIg) એ દેશોમાં એન્ટિ રેબિઝ સિરામની જગ્યા લે છે.

→ જ્યાં કુંતરું કરડ્યું હોય ત્યાં ઘાને વ્યવસ્થિત સાફ કરવો.

→ ARV – 0, 3, 7, 28, 90 (I.D)માં દિવસે રસીનો ડોઝ આપવામાં આવે છે.





Post a Comment

0 Comments