Gujarati Vyakaran : Rudhiprayog| Part : 2 |ગુજરાતી વ્યાકરણ : રૂઢીપ્રયોગ

Pargi Digvijay Friday, April 15, 2022


ટાપસી પૂરવી	→ ચાલતી વાતને ટેકો આપવો
પાટી મેલાવવી	→ દોડાવવું
પસીનામાં રેબઝેબ થઈ જવું	→ પરસેવે લથબથ ટાઈ જવું
માઝા મૂકવી	→ મર્યાદા ત્યજી દેવી
ખાલી ઘોડાં દોડાવવાં	→ નકામા વિચારો કરવા
ગામનું નાક રહેવું	→ ગામની પ્રતિષ્ઠા સચવાવી
જીભના ઝપાટા મારવા	→ ગપ્પાં મારવાં
કાપલો કાઢી નાખવો	→ બધુ ખાઈ જવું.
આ પા કે પેલી પા	→ કોઈ પણ પ્રકારની પરિસ્થિતિને પહોંચી વળવા તૈયાર રહેવું
ઉગારી લેવું	→ બચાવી લેવું
વાત કળાઈ જવી	→ સમજાઈ જવું
રાડ ફાટી જવી	→ ભયથી ચીસ પડાઈ જવી
વદન કરમાઈ જવું	→ નિરાશ થઈ જવું
ઉમેદ બર ન આવવી	→ આશા સફળ ન થવી, ઈચ્છા પ્રમાણે પરિણામ ન આવવું
શાખ જામવી	→ પ્રતિષ્ઠા ઊભી થવી
એકના એ ન થવું	→ પોતાની વાત પર મક્કમ રહેવું
સડક થઈ જવું	→ આશ્વર્યમૂઢ થઈ જવું
નામ લજવવું	→ અપકીર્તિ અપાવવી
મેણું મારવું	→ કડવા શબ્દો કહેવા
બેડલો પાર થવો	→ ઈચ્છા હેમખેમ પાર પાડવી
ઘોડલાં ખેલવાં	→ મોજમજા કરવી
ઢૂંકવા બ દેવું	→ નજીક આવવા ન દેવું
તડકી – છાંયડી જેવી	→ સુખ અને દુ:ખ જોવાં
ઘરનો મોભ તૂટી પડવો	→ ઘરની મુખ્ય વ્યક્તિ મૃત્યુ પામવી
છિન્નભિન્ન થઈ જવું	→ વેરણ – છેરણ થઈ જવું
આંખ ભીની થઈ જવી	→ આંખમાં આસું આવવાં
અવાજ તરડાઇ જવો	→ ગદગદિત થવું
વાદળ જેવુ મન કરવું	→ હળવા ફૂલ થઈ જવું, પ્રસન્ન બની જવું
નિકંદન કાઢવું	→ જડમૂળમાંથી નાશ કરવું

પાકા ઘડે કાંઠા ન ચડે	→ યોગ્ય સમયે જે કરવાનું હોય એ ન કરીએ તો પછી પ્રયત્ન વ્યર્થ નીવડે
લાજ જવી	→ આબરૂ જવી
ગેડ બેસવી	→ મનમાં ગોઠવાવું
મનમાં સમસમી રહેવું	→ ધૂંધવાઈ ઊઠવું
ખૂંટો બેસાડવો	→ પાયો નાખવો
પાકે પાયે કરી	→ નક્કી કરી, પાકું કરી
રૂંવાડા બેઠાં થવા	→ બીક, હરખ કે આશ્વર્યના કારણે શરીર પરના વાળ ઊભા થવાં
ખાતર પડવું	→ ચોરી થવી
સંચળ થવો	→ અવાજ થવો
કારી ન ફાવવી	→ યુક્તિ સફળ ન થવી
જીવસટોસટનો જંગ ખેલવો	→ જીવન મરણની લડાઈ કરવી
જાનની બાજી લગાવવી	→ જાન જોખમમાં મૂકીને કામ કરવું
લક્ષ્મીની છોળો ઊછળવી	→ પુષ્કળ પ્રમાણમાં ધન હોવું
ઝીણા જીવના હોવું	→ કરકસરિયા હોવું
વાતમાં મર્મ હોવો	→ વાતમાં રહસ્ય હોવું
કણમાંથી મણ થવું	→ થોડામાંથી વધારે થવું
વાત માંડીને કહેવી	→ વાત વિગતવાર કહેવી
જીવ પરોવી દેવો	→ એક ચિત્ત થઈ જવું
આધાત છવાઈ જવો	→ દુ:ખની તીવ્ર લાગણી થવી
વેતરણમાં પડવું	→ જોઈતી ગોઠવણ કરવી
દુકાળમાં અધિકમાસ	→ ખરાબ વખતમાં વળી વધારો થવો
જનસેવા જ પ્રભુસેવા	→ માનવની સેવા એ જ સાચી પ્રભુભક્તિ
ઝાઝા હાથ રળિયામણા	→ સંપ અને સહકારથી થતાં કામમાં ધારી સફળતા મળે છે.
નસીબ આડેનું પાંદડું ફરવું	→ માઠા દિવસો દૂર થવા, સારો સમય શરૂ થવો
દૂધમાં સાકરની જેમ ભળી જવું	→ સારી પેઠે હળી – મળી જવું
જીવ રેડી દેવો	→ મન પરોવીને કામ કરવું
રાજીના રેડ થઈ જવું	→ ખૂબ જ પ્રસન્ન થઈ જવું
હળવાફૂલ થઈ જવું	→ હળવાશ અનુભવવી
ગળગળા થઈ જવું	→ લાગણીથી હૈયું ભરાઈ જવું