જૈન ધર્મ | Jainism | જૈન ધર્મના 24 તીર્થકરોના નામ અને તેમની વિશેષતા
જૈન ધર્મ
→ તીર્થકર શબ્દનો અર્થ : પવિત્ર કરનાર
→ જૈન ધર્મનો મત : માનવનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય આત્મશુદ્ધિ અને નિર્વાણ (મોક્ષ) પ્રાપ્તિ છે.
→ નિર્વાણ : જન્મ – મરણના ચક્કર (આવાગમન) માંથી મુક્તિ
→ જીન : તપ દરમિયાન દેહદમન દ્વારા ઇન્દ્રિયો પર વિજય મેળવનારને જિન કહેવાય છે.
→ નિરગ્રંથ: સુખ – દુ:ખના બંધનોથી મુક્ત થનારને “નિરગ્રંથ” કહેવાય છે.
→ મહાવીર સ્વામીના અનુયાયીઓ “જૈન” કહેવાયા.
→ જૈન શાસ્ત્રોના મતાનુસાર કુલ 24 તીર્થકરો થયા છે. જેમાં પહેલા ઋષભદેવ (આદિનાથ) અને 24 માં તીર્થકર મહાવીર સ્વામી હતા.
જૈન ધર્મના 24 તીર્થકરોના નામ અને તેમની વિશેષતા
ક્રમ | તીર્થકર | પ્રતીક | યક્ષ | યક્ષી | કૈવલ્યજ્ઞાન |
1. | ઋષભદેવ/ આદિનાથ | સાંઢ | ગોમુખ | ચક્રેશ્વરી | વડ |
2. | અજીતનાથ | હાથી | મહાયક્ષ | અજીતાવલા | સપ્તપર્ણ |
3. | સંભવનાથ | ઘોડો | ત્રિમુખ | દુરિત્રરી | સાલ |
4. | અભિનાથ | વાનર | યક્ષેશ્વર | કાલી | પિયલાવેલી |
5. | સુમતિનાથ | ક્રૌચ | તુમ્બુરૂ | મહાકાલી | પ્રિયંગું |
6. | પદ્મપ્રભુ | પદ્મ | લાલ કમળ | કુસુમા | શ્યામા છત્રાભા |
7. | સુપાશ્વાર્નથ | સ્વસ્તિક | વરનાદી | કાલીશાંતિ | સિરિસા |
8. | ચ્ંદ્રપ્રભુ | ચંદ્ર | વિજય | જવાલામાલિની | નાગકેસર |
9. | સુવિધિનાથ પુષ્પદંત | મગર | અજિત | મહાકાલી | નાગ |
10. | શીતલનાથ | શ્રીવત્સ | - | - | - |
11. | શ્રેયાંસનાથ | ગેંડો | યક્ષેતા | મનાવી | તુમ્બારા |
12. | વાસુપુજ્ય | પાડો | કુમાર | ગાંધારીચંદ | પતાલિકા/ કદંબ |
13. | વિમલનાથ | સુવર | ષણ્મુખ | વિરતિ વિદિતા | જાંબુ |
14. | અનંતનાથ | બાજ | પતાલા | અનંતમતિ | અશ્વત્થા |
15. | ધર્મનાથ | વજ્ર | કિન્નર | માનસી | દધીપાણી |
16. | શાંતિનાથ | હરણ | કિમ્પુર્સા ગરુડ | મહામાનસી | નંદીવૃક્ષ |
17. | કુંથુનાથ | બકરી | ગંધર્વ | વિજયબાળા | તિલકતારુ |
18. | અરનાથ | નંધાવર્ત | ખેંદરા | ધરણીદેવી | આંબો |
19. | મલ્લિનાથ | કળશ | કુબેર | ધરણીપ્રિયા | અશોક |
20. | મુનિસુવ્રત | કાચબો | વરુણ | બહુરૂપીણી | ચંપક |
21. | નેમિનાથ | નિલકમલ | ભ્રૂકુટિ | ચામુંડી | વકુલા |
22. | અનિષ્ટ્નેમી | શંખ | ગોમેધા | કુસ્મંદિની | મહાવેણુ(વેતાસા) |
23. | પાર્શ્વનાથ | સર્પ | ધરણીધર | પદ્માવતી | દેવના અરુ |
24. | મહાવીર | સિંહ | મલંગ/ મટંગ | સિદ્ધાયિકા | સાલ |
0 Comments